Wolna Amerykanka – Details, episodes & analysis

Drugi dżentelmen jest odpowiednikiem pierwszej damy. Ale o ile rola pierwszej damy dla większości kobiet jest nobilitacją, to wyobrażam sobie, że rola dżentelmena i to drugiego, dla większości mężczyzn byłaby trudna. Ale Douglas Emhoff tworzy nowy standard męskości w amerykańskim życiu politycznym. Porzuca karierę, która przynosiła mu ponad milion dolarów rocznie, żeby wspierać Kamalę Harris w jej politycznych aspiracjach. Przyglądam się temu, jak życie rodzinne ludzi władzy staje się częścią opowieści o nich. Jak Harris wizerunkowo rozgrywa sprawę nieposiadania dzieci? Jak Ameryka oszalała na punkcie dzieci Kennedych? Jak rozwodziła się Madeleine Albright?

Gościem tego odcinka podcastu „Wolna Amerykanka” jest Mateusz Piotrowski, analityk Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Razem z prowadzącą – Małgorzatą Zacharą-Szymańską – zastanawiają się, jak to się stało, że lato 2024 roku, które miało być „sezonem ogórkowym”, zamieniło się w najgorętszy politycznie etap amerykańskiej kampanii prezydenckiej, pełen napięcia i nieoczekiwanych zwrotów akcji. Kreowanie atmosfery zwycięstwa jest częścią spektaklu politycznego tak, jak jego częścią są balony, fajerwerki i wzruszające momenty. Dostarcza ich zarówno konwencja Demokratów, jak i ta organizowana przez Republikanów.

Sytuacja wyborcza w Ameryce jest napięta. Partia Republikańska po raz trzeci wystawi Donalda Trumpa na prezydenta, podczas gdy reprezentant Partii Demokratycznej, urzędujący prezydent Joe Biden, zrezygnował ze startu. Stery przejęła wiceprezydentka Kamala Harris. Po raz drugi w historii na czele najpotężniejszego państwa na świecie może stanąć kobieta. Kobieta koloru, bezdzietna, z postępowymi poglądami. Kamala Harris wciąż jest tajemnicą dla wyborców i świata, więc sięgam do jej książki, żeby przekonać się, jak ona sama siebie definiuje, jak chce być postrzegana. Sięgam też do książek Michelle Obamy, w których zawarta jest odpowiedź, dlaczego pomimo nacisków i apeli ona prezydentką Stanów Zjednoczonych być nie zamierza.

Materiały do odcinka:

• Kamala Harris, Prawda, która nas niesie. Amerykańska podróż. Znak Literanova, 2021
• Michelle Obama, Becoming. Moja historia, Wydawnictwo Agora, 2019
• Michelle Obama, Światło w nas. Jak żyć w niepewnych czasach. Wydawnictwo Agora, 2023

Bieg karuzeli przetasowań na arenie międzynarodowej być może zmieni się po wyborach prezydenckich. Amerykanie są na finiszu kampanii wyborczej, a my, podobnie jak cały świat, obserwujemy te wybory bacznie, bo deklaracje kandydatów sugerują odmienne podejścia do polityki zagranicznej. Szczególnie interesuje nas los NATO i stosunek nowej administracji do wojny w Ukrainie. O tym, jak może wyglądać globalna gra nowej administracji, opowiada dr Małgorzata Bonikowska, prezeska Centrum Stosunków Międzynarodowych, wykładowczyni, ekspertka w obszarze relacji transatlantyckich. Rozmawiamy o roli, jaką amerykańska Polonia może odegrać w wyborach, jak będzie wyglądać polityka wobec Ukrainy oraz jaki będzie stosunek przyszłego prezydenta do Europy.

Zdjęcie okładki odcinku: Piotr Kamionka/REPORTER/East News.

Podcastu „Wolna Amerykanka” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube. 

Jak lawina obelg w amerykańskim życiu politycznym ma się do dobrego wychowania i wyobrażenia, że liderzy są racjonalni? Czy polityczna poprawność sięgnęła absurdu? A przede wszystkim jakimi sposobami rozgrywa się męskość i kobiecość dla celów politycznych? W tym odcinku podcastu „Wolna Amerykanka” opowiadamy o tym, jak widzi świat „wściekły biały mężczyzna” i dlaczego wiara w to, że sukces kobiet narusza jego przywileje, może przeszkodzić Kamali Harris w wygraniu wyborów.

Podcastu „Wolna Amerykanka” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube. 

Donald Trump obniżył standard amerykańskiej debaty publicznej, wręcz szeroko otworzył wrota dla obelg, kłamstw i fałszywych oskarżeń. Wraz z moim gościem, artystą Rafałem Olbińskim, zastanawiamy się, co się stało z amerykańskim społeczeństwem, że styl byłego prezydenta USA i jednocześnie aktualnego kandydata na ten urząd trafił na podatny grunt. Jak to możliwe, że Ameryka, która oferowała imigrantom, takim jak Olbiński, szansę na rozwój i realizację „american dream”, stała się zamknięta bardziej niż kiedykolwiek, wroga, napędzana kapitalistycznym rytmem i wciąż rasistowska? Czy nie jest przypadkiem tak, że Ameryka doświadcza ostrych symptomów choroby populistycznej, która rozlewa się na świat?

Angela Merkel nie życzyła sobie, żeby ktokolwiek zaglądał jej do szafy. Dlatego jej stroje były właściwie zawsze takie same – zmieniały się tylko ich kolory. Margaret Thatcher stawiała na dystans, Ruth Bader Ginsburg została ikoną stylu ze względu na kolekcję kołnierzyków, Madeleine Albraight – kolekcję broszek. W tym odcinku „Wolnej Amerykanki” przyglądam się temu, jak się tworzy modę polityczną. Jak kobiety władzy tworzą swój wizerunek za pomocą ubrań i akcesoriów? Jak negocjują kobiecość, funkcjonując w środowiskach, które dla kobiecości nie są najbardziej sprzyjające? Moda polityczna ma różne odsłony – to jest strój, który niesie ze sobą jakieś przesłanie, strój, który jest wyrazem protestu albo hołdu. Ale moda zawsze jest też odbiciem lub zaprzeczeniem obowiązujących kanonów. Dlatego też, jako bohaterowie drugiego planu, w tym odcinku pojawiają się lalka Barbie, Abraham Lincoln i... Jezus Chrystus.

Cezar, Napoleon, Piłsudski, de Gaulle, Obama: historię świata można by napisać nazwiskami wielkich politycznych przywódców. Oczywiście, byłaby to pewna wersja tej historii, istotne jest jednak, że zapotrzebowanie na nią się pojawia, co znajduje swoje odbicie w innym zapotrzebowaniu: na wielkiego przywódcę w naszej epoce. Nie chodzi o polityka, który będzie dzierżył stanowisko prezydenta albo premiera tylko o kogoś, kto porwie tłumy, zmieni sposób myślenia ludzi i wskaże, do czego mają dążyć.

Dlaczego jedni politycy zostają przywódcami, a inni nie? To temat szczególnie istotny z racji nadchodzących wyborów w Stanach Zjednoczonych. Gościnią specjalnego odcinka „Czasu odzyskanego” jest dr hab. Małgorzata Zachara-Szymańska z Uniwersytetu Jagiellońskiego i European University Institute we Florencji, autorka, m.in. „Global Political Leadership: In Search of Synergy”, twórczyni podcastu „Vogue Polska”, „Wolna Amerykanka”.

Podcastu „Wolna Amerykanka” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube. 

Tegoroczna rozgrywka wyborcza jest powtórką tej z 2016 roku. Hillary Clinton przegrała wtedy z Donaldem Trumpem, mizoginem, piewcą instrumentalnego traktowania kobiet, oraz – od niedawna – przestępcą skazanym za molestowanie seksualne. Donald Trump prezydenturę zdobył w dużej mierze głosami kobiet. Dlaczego prawie 40% amerykańskich kobiet głosowało wbrew własnym interesom? To tajemnica, której rozwikłanie może poprowadzić do zwycięstwa Kamali Harris. Sięgam więc do historii Hilary Clinton, która w amerykańskiej polityce zdobyła prawie wszystko, zapłaciwszy za to jednak cenę publicznego upokorzenia. Pierwszym źródłem upokorzenia był jej mąż, prezydent Bill Clinton, którego romans ze stażystką był największym skandalem obyczajowym lat 90. XX wieku. Drugim – Donald Trump, który był chyba najmniej wykwalifikowanym kandydatem na prezydenta w amerykańskiej historii, a jednak z nim przegrała. Dlaczego kobiety w USA nie solidaryzowały się z Hillary Clinton i czy Kamala Harris zdoła je zjednoczyć? 

Wywiad Hillary Clinton w 1979 roku, o którym wspominamy w odcinku: https://www.youtube.com/watch?v=iwT5Narc79s

Żywo dyskutowane w Ameryce głośne romanse, skandale i nieścisłości polityczne, we Francji przyjmowane są wymownym uniesieniem brwi i argumentem o prawie do prywatności. Czy Bill Clinton magnetyzuje rozmówcę? Czy warto powierzyć bezpieczeństwo zdegradowanemu za romans generałowi Davidowi Petraeusowi? Co martwiło Henry'ego Kissingera? Jak ludzie w różnych kontekstach obyczajowych i różnych kulturach politycznych widzą kobiety? Dowiecie się z rozmowy Małgorzaty Zachary-Szymańskiej z Markiem Ostrowskim – komentatorem polityki zagranicznej tygodnika „Polityka”.